Zag in een heruitzending op de teevee de Nederlandse film ‘De kuthoer’, met een prachtige hoofdrol voor Katja Herben als een op het eerste gezicht onschuldig lijkend vrouwtje. Zij speelt de rol van een vrouwelijke columniste van de Volkskrant die van laag tot hoog de haat oproept van hen aan wie het aan vermogen ontbreekt om waardig te reageren, zich verliezen in verwensingen en doodsbedreigingen.
Ik weet niet of de filmmaker zich in deze weergave herkent want tegenwoordig tast men over het goed en het kwaad behoorlijk in het duister. Een voorbeeld. Door justitie wordt hard opgetreden tegen hen die de beweging Kick Out Zwarte Piet willen aanvallen. Tegen die beweging zelf wordt niet opgetreden terwijl het haatdragende element daarin onmiskenbaar is. Het is een kleine stap te veronderstellen, ja zelfs de slotsom te trekken dat die ongeletterde over de schreef gaande malloten zich juist daarom laten gaan omdat er niet opgetreden wordt.
Om terug te komen op de film. Op zeker ogenblik als de columniste met haar fiets in de brandgang is verschijnt daar in vol ornaat een tot in details uitgedoste Zwarte Piet, die haar kennelijk schrik moet aanjagen. Ik begrijp daaruit dat de columniste het voor Kick Out Zwarte Piet opneemt en dat men haar dat op deze wijze wil inpeperen.
Dan krijgt de film plotseling een geheel andere lading. De columniste wreekt zich op hen die haar op internet belasteren. Zij vermoordt ze en snijdt als trofee van ieder een vinger af. Als rechtvaardigingsgrond voor deze moorden beroept ze zich op de vrijheid van het woord die door de verwensingen van haar tegenstanders tekort gedaan zou zijn.
In mijn ogen lijkt het dan te gaan om een persiflage van wat de satirische Parijse krant Charlie Hebdo is overkomen toen die voor moslims onwelgevallige prentjes liet zien. In de film ‘De kuthoer’ doet zich dus hetzelfde voor, althans sterk daarop gelijkend, alleen omgekeerd. De redactie van Charlie Hebdo werd vermoord omdat zij de vrijheid nam onwelgevallige prentjes te laten zien waarmee allah zou zijn belasterd. In de film ‘De kuthoer’ worden mensen vermoord omdat de columniste zich door de verwensingen aangetast voelt in haar recht op het vrije woord. Zo lijken enerzijds ‘allah’’ en anderzijds ‘het vrije woord’ garant te staan voor het gebruiken van geweld.
De film besluit met de toast van de moordenares tijdens de presentatie van haar succesvolle boek, waarin verhaald wordt over een aantal onopgeloste moorden, met de woorden ‘op het leven’.
Ik blijf gissen of de filmmaker en ik wel op dezelfde golflengte zitten.
