VOLKERT VAN DER GRAAF
Over Volkert van der G. bestaat een complottheorie dat deze in opdracht van de kroon de moord op Pim Fortuyn heeft uitgevoerd. Onze ooit onvolprezen ballerina Ine Veen heeft daar een boek over geschreven. Ook is er tv documentaire over verschenen, met name over de rol van Mat Herben, een in militaire kringen goed ingevoerde politicus. Al deze complottheorieën zijn door de betrokkenen steeds met kracht van de hand gewezen.
Ik dacht hier weer aan na het zien van de tv uitzending Pauw gisteravond 2 september 2016. Volkert van der G. is tot 18 jaar cel veroordeeld maar is inmiddels weer op vrije voeten, zij het onder toezichtstelling en meldingsplicht. Zijn advocaat heeft een procedure aangespannen om die kwellende vrijheidsbelemmeringen ongedaan te krijgen. Het zou voor zijn cliënt te belastend zijn.
In de onderhandelingen hierover met het openbaar ministerie heeft Volkert van der G. de gesprekken stiekum met de band opgenomen. Gedeelten van deze bandopnames werden in het tv programma Pauw door zijn advocaat ten gehore gebracht. Wij hoorden daarop flarden van een gesprek ergens op een justitiële locatie tussen Volkert van der G., diens advocaat, de advocaat generaal Pieters van het openbaar ministerie met nog een vrouwelijke justitiële functionaris. Het gesprek begint met een van de zijde van justitie in een joviale popi jopie sfeer. Het gaat erom dat Volkert van der G. van de hem belemmerende maatregelen afwil. Het verplichte psychiatrische onderzoek is afgerond en zijn psychiaters hebben hem geestelijk gezond verklaard. Juridisch gezien is er geen noodzaak meer Volkert van der G. nog een strobreed in de weg te leggen.
Maar wat doet de advocaat generaal Pieters? Die laat doorschemeren daar wel voor te voelen, maar er moet iets tegenover staan. Volkert van der G. zou zich opnieuw aan een psychiatrisch onderzoek moeten onderwerpen. Volkert van der G. weigert dat en zijn advocaat begint een rechtsprocedure om zijn gelijk te halen, in welke rechtszaak ook de geluidsbandjes worden ingebracht en waarvan het ministerie van justitie als belanghebbende dus inmiddels op de hoogte is. Maar in een brief aan de Tweede Kamer schrijft de minister van justitie Ard van der Steur met een omhaal van woorden dat hem van die pogingen om Volkert van der G. over te halen tot nieuwe onderzoeken niets bekend is.
De advocaat van Volkert van der G. wilde in die tv uitzending aantonen hoe de minister, die al vaker sorry had moeten zeggen, andermaal in de fout gaat door zaken te ontkennen die wel degelijk gebeurd zijn en daarbij de rechters voor de voeten loopt die in deze zaak nog een beslissing moeten nemen. Dat is in strijd met ons rechtsstatelijk stelsel van de scheiding der machten.
Ik kom nu weer op die complottheorie. Want er is een bepaalde draad te herkennen. Het eerste is dat Volkert van der G. tot een onbegrijpelijk lage straf is veroordeeld. Dat heeft geleid tot brede maatschappelijke weerstand hiertegen. Het tweede is dat alhoewel justitie Volkert van der G. eigenlijk zou moeten laten gaan, toch getracht wordt hem te blijven hinderen. Enerzijds zou in de complottheorie de kroon hem moeten laten gaan, maar anderzijds wil men dat niet.
Dat laatste wordt echter begrijpelijk gelet op de brede maatschappelijk weerzin tegen Volkert van der G.’s vrijlating. Het lijkt erop of enerzijds de kroon voor Volkert van der G. de deur naar de vrijheid heeft open gezet, maar anderzijds de politiek daar uit electorale overwegingen niet aan wil. Binnenskamers wordt getracht Volkert van der G. te blijven hinderen omdat dat politiek goed uitkomt, maar de minister deze duistere gang van zaken naar buiten moet verzwijgen.
Wat is er nu zo opmerkelijk aan dat geluidsbandje? Enerzijds horen wij de advocaat generaal Pieters op zalvende toon Volkert van der G. proberen over te halen tot iets waartoe hij niet verplicht is. Anderzijds horen wij Volkert van der G. die de regie in handen lijkt te hebben. Die eist op dwingende toon die geen tegenspraak lijkt te dulden van de advocaat generaal dat het afgelopen moet zijn.
De toon van Volkert van der G. zegt veel over diens karakter en voorspelt niet veel goeds. Maar ook kan eruit afgeleid worden dat hij rechten claimt die niet openbaar zijn.
